Liczby, ułamki, procenty, daty… i to wszystko po angielsku!

1. Liczby

Mówimy tu o cyfrach, liczbach i o wszystkich aspektach z nimi związanych. A do czego używamy liczb? Otóż liczby są obecne w każdej dziedzinie życia. Używamy ich do mierzenia czasu (godziny, daty), liczenia pieniędzy, robienia zakupów, planowania wydarzeń, zarówno w życiu codziennym, jak również w pracy zawodowej czy szkole. Umiejętność posługiwania się liczbami, datami i ułamkami jest niezbędna aby skuteczne porozumiewać się w wielu sytuacjach, np. przy umawianiu spotkań, płaceniu za usługi czy rozumieniu harmonogramów. Liczby można podzielić na dwie główne kategorie: liczby kardynalne i liczby porządkowe.

Liczby kardynalne

Są to liczby używane do liczenia i odpowiadające na pytanie „ile”?. W języku angielskim liczby te mają dość prostą strukturę, ale są pewne zasady, które warto poznać, zwłaszcza w kontekście liczb powyżej 20. Przykłady liczb kardynalnych to:

• One, two, three, four, five, …
• Ten, twenty, thirty, …
• Hundred, thousand, million, billion, …

Poniżej znajdziecie listę, na której zawarliśmy informacje jak zapisywać liczby kardynalne w języku angielskim 👇

Liczby porządkowe

Liczby porządkowe używane są do wskazywania kolejności czegoś lub kogoś w jakiejś sekwencji (pierwszy, drugi, trzeci, itd.). Odpowiadają na pytanie „Który?”. Tworzymy je dodając odpowiednie końcówki do liczby kardynalnej. Przykłady liczb porządkowych to:

• First, second, third, fourth, fifth, …
• Tenth, twentieth, thirtieth, …
• Hundredth, thousandth, millionth, …

W języku angielskim liczby porządkowe zapisuje się zwykle z odpowiednim przyrostkiem, takim jak -st dla pierwszego (1st), -nd dla drugiego (2nd), -rd dla trzeciego (3rd) oraz -th dla liczb po tych (4th, 5th, itd.).

A oto i lista liczb porządkowych po angielsku 👇

2. Daty w języku angielskim

Daty są kluczowe w zarządzaniu czasem, zarówno w życiu prywatnym, jak i zawodowym. Umiejętność poprawnego zapisywania i mówienia o datach jest niezbędna, aby umawiać się na spotkania, organizować wydarzenia, a także rozumieć plany, terminy czy harmonogramy. Zrozumienie różnych formatów zapisywania dat w zależności od kraju (np. amerykański vs. brytyjski format) pomaga unikać pomyłek.

Jak zapisywać daty po angielsku:

• W angielskim amerykańskim format daty to zazwyczaj: Month-Day-Year (np. December 3, 2024).
• W angielskim brytyjskim format daty to: Day-Month-Year (np. 3 December 2024).

Jak czytać daty w języku angielskim:

• Mówiąc o datach w języku angielskim, zazwyczaj wymawia się najpierw miesiąc, potem dzień, a na końcu rok.
  • Przykład (angielski amerykański): „December third, twenty twenty-four.”
  • Przykład (angielski brytyjski): „The third of December, twenty twenty-four.”

Mówiąc o dniu tygodnia, często używa się na przykład: „Monday, December 3rd, 2024” lub „Wednesday, the 5th of March, 2025.”

Lata w XX wieku (1900-1999) wymawia się z użyciem słów nineteen oraz liczby w tej formie. Lata te są wymawiane jako dwie grupy liczb.

• 1900 → nineteen hundred
• 1910 → nineteen ten
• 1980 → nineteen eighty
• 1999 → nineteen ninety-nine

Lata XXI wieku:

Lata XXI wieku (2000-2099) wymawia się inaczej, używając słowa twenty oraz dwóch liczb:

• 2000 → two thousand
• 2020 → twenty twenty
• 2025 → twenty twenty-five

Lata jako zakresy:

Lata mogą być zapisywane w skrócie jako zakresy, szczególnie w kontekście dekad:

• the ’80s (the eighties) → lata 80. XX wieku
• the ’90s (the nineties) → lata 90. XX wieku

3. Ułamki w języku angielskim

Ułamki to liczby, które reprezentują część całości. Ułamki, zarówno zwykłe, jak i dziesiętne, są niezbędne w życiu codziennym, zwłaszcza w sytuacjach wymagających obliczeń i proporcji. Niezależnie od tego, czy chodzi o podział pieniędzy, gotowanie (przepisy wymagające ułamkowych ilości składników), czy obliczenia związane z nauką lub pracą, umiejętność posługiwania się ułamkami jest kluczowa. Ułamki dziesiętne są również powszechnie stosowane w finansach, takich jak obliczanie cen z podatkiem lub ocen w szkole. W języku angielskim wyróżnia się dwa główne rodzaje ułamków: ułamki zwykłe i ułamki dziesiętne.

Ułamki zwykłe

Ułamki zwykłe składają się z licznika – „numerator”(górna liczba) i mianownika – „denominator” (dolna liczba), oddzielonych ukośnikiem (/) lub kreską ułamkową – „fraction bar”. Reprezentują część całości lub podział czegoś.

• Przykłady:
  • 1/2 (one-half) – jedna druga
  • 3/4 (three-quarters) – trzy czwarte
  • 5/8 (five-eighths) – pięć ósmych

W przypadku ułamków o mianowniku 2, zwykle używa się słowa „half” lub „half of” w codziennej mowie. Na przykład 0.5 może być powiedziane jako „half” (połowa) lub „zero point five” (zero przecinek pięć).

Ułamki dziesiętne

Ułamki dziesiętne to ułamki wyrażone jako liczby z przecinkiem dziesiętnym. Często stosowane są w pomiarach, cenach czy statystyce.

• Przykłady:
  • 0.5 (zero point five) – zero przecinek pięć
  • 0.75 (zero point seven five) – zero przecinek siedem pięć
  • 0.125 (zero point one two five) – zero przecinek jeden dwa pięć

W języku angielskim ułamki dziesiętne zazwyczaj czyta się, wymawiając po przecinku poszczególne cyfry. Jednak w przypadku powszechnych ułamków dziesiętnych, takich jak 0.5, często używa się słowa „half” w mowie potocznej. Na przykład 0.5 można powiedzieć jako „half” (połowa) lub „zero point five” (zero przecinek pięć).

Zapoznajcie się z grafiką, która znajduje się poniżej, a ułamki, procenty czy czytanie dat nie sprawi wam już kłopotu 👇

UWAGA!

Na koniec chciałabym Wam podsumować na co musicie zwrócić swoją uwagę. Ucząc się o liczbach w języku angielskim, można napotkać wiele pułapek, które mogą sprawić trudności. Oto najczęstsze z nich:

1. Wymowa liczb

• „thirteen” vs. „thirty” – różnica w akcentowaniu: thirˈteen (trzynaście) vs. thirˈty (trzydzieści). Podobnie: fourteen vs. forty, fifteen vs. fifty.
• „Hundred” i „Thousand” – nie dodajemy s, np. two hundred (dwieście), a nie two hundreds.

2. Pisownia liczebników porządkowych

• „First”, „Second”, „Third” są nieregularne, a od czwartego liczebniki mają końcówkę „-th”: fourth, fifth, sixth.
• „Twentieth”, „Thirtieth” – w liczbach zakończonych na „-y” zmienia się na „-ieth”.

3. Zapis i czytanie dużych liczb

• W angielskim „billion” to miliard po polsku (a nie bilion, który po angielsku to „trillion”).
• Anglosaski system używa przecinków do oddzielania tysięcy (np. 1,000 = tysiąc), a kropek jako separatora dziesiętnego (np. 3.14 zamiast 3,14).

4. Liczby w kontekście dat

• Lata 2000 to 2009, czytamy jako „twenty-oh- (liczba)” lub „two thousand and …(liczba)”, np. 2009 can be “two thousand and nine” or “twenty oh nine”

5. Liczby w ułamkach i procentach

• Ułamki: 1/2 to „one-half” (a nie „one-second”), 3/4 to „three-quarters”.

Te różnice mogą na początku sprawiać trudności, ale warto je znać, by uniknąć typowych błędów!

Mam nadzieję, że ten artykuł będzie dla was pomocny! W końcu kiedyś będziecie musieli podzielić się z kimś informacjami na temat tego ile macie lat, czy kiedy macie urodziny, prawda?

See you soon!